Amsterdamse School Museum Het Schip organiseert de komende vier jaar een uitgebreid programma rondom De Tuinstadgedachte, wat uitmondt in een internationaal congres en een grote tentoonstelling van 25-03-2024 t/m 26-01-2025.
Overal ter wereld vinden we tuinsteden, –dorpen en wijken die gebaseerd zijn op de tuinstadgedachte. Alleen al Nederland telt er enkele honderden. Sinds het einde van de negentiende eeuw, en zelfs dáárvoor al, vormden deze groene oases een antwoord op de slechte woonomstandigheden in overbevolkte steden. De tuinstadgedachte werd op veel verschillende manieren geïnterpreteerd en kreeg ook veel verschillende gestaltes, maar aan de basis lag wonen in het groen met een sterke visie op de gebouwde omgeving, een sterke betrokkenheid van de gemeenschap en verschillende coöperatieve vormen van beheer van grond, huis en/of gedeelde faciliteiten.
Een belangrijke figuur in het aanzwengelen van de tuinstadgedachte was de Engelse sociaal hervormer Ebenezer Howard. Hij verwoordde de tuinstad in zijn boek Garden Cities of To-morrow (1902) als een huwelijk tussen de stad en het platteland, waarin de tuinstad een versmelting was van het beste van de twee werelden. Naast zijn invloedrijke boek richtte hij ook de Town and Country Planning Association op, een grote tuinsteden-vereniging met veel prominente leden. Samen met andere wereldwijde initiatieven, zoals de Deutsche Gartenstadt-Gesellschaft, promootten deze verenigingen hun ideeën over tuinsteden waardoor we hun ideeën overal ter wereld terugvinden.
Een van de grootste tuinsteden in Nederland is Hilversum, waar gemeentelijk architect W.M. Dudok de stad transformeerde tot een samenhangende tuinstad. In Amsterdam vinden we de tuinstadgedachte onder andere in de vele hofjes die de stad rijk is. Het Zaanhof, gelegen naast Het Schip, is al jaren een prachtige en groene oase in de stad. Amsterdam kent ook echte tuindorpen zoals Betondorp in Watergraafsmeer en meerdere dorpen in Amsterdam-Noord, waarbij in Tuindorp Oostzaan veel Amsterdamse School-architectuur te zien is. Denk daarnaast ook aan de Westelijke Tuinsteden die zijn gebaseerd op het Algemeen Uitbreidingsplan (1935) van architect en stedenbouwkundige Cornelis Van Eesteren.
Programma en oproep samenwerkingspartners
Tegenwoordig is de tuinstadgedachte actueler dan ooit omdat deze gedachte wereldwijd blijft terugkomen in de ontwikkeling van de ecologische en sociaal-duurzame stad. Bijvoorbeeld de oprichting van nieuwe wooncoöperaties waarin wordt nagedacht over nieuwe vormen van gemeenschappelijk wonen maar ook de urgentie van ons stedelijke groen en duurzaamheid zijn belangrijke thema's in de volkshuisvesting.
Voor kenners en geïnteresseerden bieden we een activiteitenprogramma aan. We beginnen met wandel- en fietsexcursies door Amsterdam en steden als Hilversum, Almere, Delft en Hengelo. Deze activiteiten zullen op deze pagina worden aangekondigd.
Museum Het Schip zoekt binnenlandse en buitenlandse partners voor dit project. Kom in contact met ons via
World Garden Cities
Maak kennis met tuinsteden en hun gemeenschappen over de hele wereld. World Garden Cities is een gloednieuw kennis- en netwerkplatform en een ode aan alle tuinsteden en hun gemeenschappen over de hele wereld. Het platform is een samenwerking die in verbinding staat met alle gemeenschappen, huurdersorganisaties, gemeenten, architecten, bezoekerscentra, beleidsmakers, historische en erfgoedverenigingen en vele andere betrokkenen. Op deze website kun je inspiratie opdoen met betrekking tot tuinsteden, de samenwerking opzoeken met andere tuinsteden of organisaties en je eigen tuinstad op de kaart zetten. Sluit je aan bij ons netwerk!