Van 17 november 2023 tot en met 1 september 2024 presenteert Museum Het Schip de tentoonstelling Michel de Klerk, inspirator van de Amsterdamse School. Honderd jaar na het overlijden van de wereldberoemde architect viert de tentoonstelling zijn talent en zijn enorme, nog altijd voortdurende invloed. De Klerk was niet alleen een idealistisch en visionaire architect die kunstwerken schiep om in te wonen, maar een groot kunstenaar in bredere zin: ook zijn tekeningen en toegepaste kunst spreken nog altijd tot de verbeelding. De tentoonstelling besteedt aandacht aan zijn rijke oeuvre, inspiratiebronnen en leven in het Amsterdamse bohemien- en kunstenaarsmilieu van de jaren twintig.
Honderd jaar geleden, op 24 november 1923, stierf Michel de Klerk op zijn 39ste verjaardag aan een longontsteking. Hij was één van de grootste architecten die de wereld heeft gekend – in zijn tijd werd hij al de Rembrandt onder de architecten genoemd. In binnen- en buitenland zijn er boeken, tijdschriften en artikelen over hem verschenen waarin vooral zijn sociale hart en zijn fantasievolle volkswoningbouw centraal staan.
Met het Amsterdamse bohemien- en kunstenaarsmilieu, waarin De Klerk zich begin twintigste eeuw bewoog, deelde hij de hang naar vernieuwing. Van bouwwerken wilde hij kunstwerken maken. De Klerk was dan ook de wegbereider en inspirator van de Amsterdamse School. Zonder hem had de beweging die bekend staat om zijn expressieve stijl vol symboliek, niet bestaan. De Klerk wilde schoonheid aan de arbeiders schenken: “Niets is mooi genoeg voor de arbeider die al zo lang zonder schoonheid heeft moeten leven.” Zijn arbeiderspaleizen Het Schip en De Dageraad zijn vanwege die vooruitstrevende benadering en tijdloze schoonheid nog altijd wereldberoemd.
Een veelzijdig kunstenaar
Minder bekend is dat De Klerk onder meer ook een getalenteerde meubelmaker, ontwerper en tekenaar was. De tentoonstelling Michel de Klerk, inspirator van de Amsterdamse School viert die veelzijdigheid. Naast zijn architectuur nemen zijn meubels, decors, tekeningen en schilderijen een belangrijke plaats in. Bezoekers ontdekken wie Michel de Klerk was. Als idealistisch architect en kunstenaar, maar ook als mens, vriend en collega. De tentoonstelling geeft een inkijkje in zijn leven, de reizen die hij maakte en de mensen waarmee hij zich omringde.
Op de tentoonstelling zijn maquettes van zijn gebouwen, stukken uit de eigen collectie van Het Schip en van andere musea en particulieren te zien. Bijzondere nieuwe aanwinsten zijn een secretaire, omslagontwerpen, aquarellen en een schilderij van De Klerk. Films, foto’s en correspondentie geven inzicht in zijn dagelijks leven en de ideeën die hij deelde met vrienden en collega’s.
Elf thema's
De tentoonstelling is ingedeeld in elf thema’s: van De Klerks jonge jaren in de Joodse buurt van Amsterdam, via onder meer zijn opleiding, familie, vrije kunstenaarschap, werkgevers, inspiratiebronnen, plannen en bouwwerken, vrienden en collega’s tot zijn nationale en internationale roem. En de rijke tentoonstelling reikt verder. Zo zijn er collectiestukken te zien van architecten met wie De Klerk samenwerkte en die door hem zijn geïnspireerd. Ook is de eerste maanden werk van kleindochter Nanna de Klerk te zien, die als kunstenaar in de voetsporen van haar wereldberoemde grootvader is getreden.
Verdieping en verbreding
Wandeling Michel de Klerk
Direct tegenover Het Schip liggen nog twee kunstzinnige volkswoningbouwblokken van Michel de Klerk. Deze wandeling leidt u langs de golvende gevels en fantasievolle details van de wonderlijke woongebouwen van Michel de Klerk aan het Spaarndammerplantsoen. De wandeling voert langs de vele prachtige details en besteedt aandacht aan het expressieve baksteengebruik en de gedachtewereld van Michel de Klerk; de architect die zonder veel woorden maar met de kracht van zijn vormtaal de basis legde voor de internationaal beroemd geworden beweging: de Amsterdamse School.
Dit boek is zowel in het Nederlands als in het Engels verkrijgbaar.
Lezing De Curator Vertelt
Gedurende de looptijd van de tentoonstelling Michel de Klerk, inspirator van de Amsterdamse School vindt onder de noemer De curator vertelt een reeks verdiepende lezingen plaats. De lezing begint om 15:00 uur en duurt ca. 45 minuten. Toegang tot het museum (inclusief rondleiding) is inbegrepen bij dit ticket.
Dit boek is zowel in het Nederlands als in het Engels verkrijgbaar.
Limited edition T-shirt Michel de Klerk
Als eerbetoon aan De Klerk verscheen onlangs een nieuw T-shirt in de museumwinkel. Het shirt is voorzien van een dubbelzijdige zeefdruk, van hoge kwaliteit, biologisch, eerlijk geproduceerd en vegan. Het ontwerp is ontleend aan een bandshirt en daarmee een knipoog naar de cultstatus van de architect en kunstenaar.
Let op: het shirt is alleen in de museumwinkel verkrijgbaar!
Nieuwe publicatie
Architect en kunstenaar Michel de Klerk, inspirator van de Amsterdamse School
Michel de Klerk was de grote inspirator van de Amsterdamse School, de Nederlandse expressionistische beweging in de architectuur. Behalve een virtuoos architect was hij ook een groot kunstenaar. 'De Rembrandt onder de architecten' tekende, schilderde, ontwierp meubels en interieurs. De Klerk creëerde een vernieuwende vormentaal en bracht schoonheid naar de arbeider. Dit boek toont de veelzijdigheid van zijn werk aan de hand van rijk beeldmateriaal en citaten van De Klerk zelf en van zijn tijdgenoten.
Over Museum Het Schip
Alles over de Amsterdamse School in architectuur, kunst en volkshuisvesting
Museum Het Schip is één van de twee locaties waarin wordt verteld over de Amsterdamse School. Het museum bevindt zich in een fantasievol volkswoningbouwcomplex in Amsterdam West, dat is ontworpen door architect Michel de Klerk. Dit expressionistische woonblok is in 1919 gebouwd voor woningcorporatie Eigen Haard. Door de vorm is het gebouw in de volksmond Het Schip gaan heten. Het museum is vernoemd naar het gebouw. Het behoort tot de top van de Amsterdamse School, een stroming in de bouw en sierkunst die zich over heel Nederland verspreidde.
The tentoonstelling en publicatie Michel de Klerk, inspirator van de Amsterdamse School worden mogelijk gemaakt door:
