Van 15 september tot en met 22 oktober 2023 is in Amsterdamse School Museum Het Schip een tentoonstelling te zien over de Japanse architect Horiguchi.
100 jaar geleden – op 29 september 1923 - bezocht de net afgestudeerde Japanse architect Sutemi Horiguchi het juist opgeleverde sociale woningbouwcomplex Het Schip. Het gebouw trok meteen veel belangstelling onder stedenbouwers en architecten uit vele landen, maar in Horiguchi’s thuisland kende men het complex en de beweging van de Amsterdamse School nog niet.
In Japan was in die tijd niet veel oog voor het feit dat architectuur ook kunst kon zijn. Horiguchi was juist zeer geïnteresseerd in hoe de samenhang tussen deze twee begrippen zich in Europa ontwikkelde. In Japan leerde hij over de Wiener Secession (1898) en de Beurs van Berlage (1903). Tijdens zijn studie had hij in 1920 met een groep medestudenten de Bunriha-beweging opgericht rond het vraagstuk: ‘Can architecture be art?’.
Een memorabele kennismaking
Zijn vader betaalde na zijn afstuderen een reis door Europa. Hij vertrok per stoomschip en eenmaal aan land gekomen reisde hij verder per trein. Tijdens een rit naar Amsterdam ontmoette hij een man die hem alles over de modernste architectuur kon vertellen. Op die manier kwam hij voor het eerst in aanraking met de Amsterdamse School in de toenmalige uitbreidingswijken.
Tijdens zijn reis bezocht hij vele landen, maar van alles dat hij had gezien had de Amsterdamse School hem het diepst geraakt. Eenmaal terug in Japan publiceerde hij daarom in 1924 een boek over de stroming. Dit boek, dat met prachtige foto’s van Bernard Eilers was gedocumenteerd, maakte diepe indruk in Japanse vakkringen. Hij schreef: “Hier wonen alle arbeiders in prachtige gebouwen zoals paleizen of musea. Hulde aan het gemeentebestuur!”. Oud-bewoners van het Schip herinneren zich nog dat er in de beginjaren al Japanse toeristen naar het Schip kwamen kijken.
Bijzonder is dat Horiguchi in 1923 zelf ook foto’s heeft gemaakt, waaronder de enige - tot nu toe - gevonden interieurfoto’s van het postkantoor van Het Schip uit die tijd.
Zijn bijzondere bezoek wordt 100 jaar na dato gevierd met een tentoonstelling over Horiguchi. Met aandacht voor zijn enthousiasme over de Amsterdamse School als architectuur- en kunststroming, die hij vooral ook in de bouw voor de arbeiderswoningen terug zag. Daarnaast toont de tentoonstelling hoe de inspiratie in zijn eigen architectuur terecht kwam.
Activiteiten bij de tentoonstelling
100 jaar Horiguchi: lezing professor Hiroyasu Fujioka (gratis)
Op 28 september, 100 jaar na het bezoek dat Horiguchi bracht aan Nederland (en Het Schip in het bijzonder), geeft professor en Horiguchi-expert Hiroyasu Fujioka een verdiepende lezing. Let op: de voertaal van deze lezing is Engels. De lezing is gratis te volgen (aanmelden verplicht).
De curator vertelt | 1923: Horiguchi ontmoet de Amsterdamse School
In het kader van de tentoonstelling '1923: Horiguchi ontmoet de Amsterdamse School' wordt wekelijks een lezing gegeven over het bijzondere bezoek dat deze Japanse architect aan Amsterdam bracht, en hoe hij als een blok viel voor de Amsterdamse School.
Nu te koop: publicatie 100 jaar na bezoek Horiguchi
Sutemi Horiguchi, Bunriha and the Amsterdam School
In 1923 maakte de Japanse architect Sutemi Horiguchi een rondreis door Europa en bezocht hij Nederland. Hij was de belangrijkste oprichter van de Bunriha-beweging die de Japanse architectuur wilde veranderen. Horiguchi was erg onder de indruk van de moderne Nederlandse architectuur en vooral van de Amsterdamse School. Geschreven door Alice Roegholt met bijdragen van Kengo Kuma, Hiroyasu Fujioka en Masaru Saito.
Dit boek is Engelstalig.
Op de hoogte blijven? Schrijf je in voor de nieuwsbrief!
Wil je meer weten over de Amsterdamse School, de tentoonstellingen en het daarbij horende programma? Meld je aan voor de nieuwsbrief en ontvang alle nieuwtjes, acties en activiteiten in je mailbox.
De tentoonstelling 1923: Horiguchi ontmoet de Amsterdamse School wordt mogelijk gemaakt door:
Curatoren: Alice Roegholt, Ton Heijdra, Masaru Saito
Projectleider/projectmanager: Daiki Nakagawa
Ontwerp/design: Theo Tienhooven, Peggy Osinga
Film: Kees Veling (LekkerKort) / Jumpei Suzuki
Vormgever catalogus: Edwin van Mainstudio
Ms. Nobuko Ishizaka, Hiroyasu Fujioka, Michael Katzberg, Edo-Tokyo Open Air Architectural Museum, National Archives of Modern Architecture, Heimatmuseum Zehlendorf, MOA Museum of Art, Nederlandse Ambassade in Japan
